Iedere keer is het een soort van ‘spannend’ wat ik aantref. In de tussenliggende dagen pakt ze van alles op, zoals ze zelf zegt ‘werk in uitvoering’. Bijvoorbeeld een stapel broeken die ze wil passen of boeken waar ze nog even door heen wil om een keuze te maken. En het frappante is, zegt ze zelf ook, dat het maken van keuzes steeds beter lukt en ze afscheid van spullen kan nemen. Kiezen gaat nu ook sneller.

De trap ligt toch weer aardig vol. ‘Ja, dat klopt hoor, die handdoeken breng ik naar de berging als een soort tussenstap. En dan kijk ik later of ik ze gemist heb en kies ik wat ik er mee doe’. Prima! Haar manier van werken. Ik begeleid en houd af en toe een spiegel voor.

Op naar boven. We kunnen gewoon lopen op de overloop zonder te struikelen over stapels boeken en spullen voor de boekenkast. Ze laat de slaapkamer zien die nog steeds opgeruimd is. ‘Hé’, zeg ik, ‘ik mis een wit kastje? ‘Kom maar mee!’. Sandra opent de deur van haar badkamer.

De vorige keren botste ik op tegen allerlei volle boodschappentassen en dozen die klaar stonden om wat mee te doen: nog een keer uitzoeken, toch bewaren of uiteindelijk weggooien.

‘Work in progress’, zoals Sandra dat noemt. Nu zag ik direct de bank en de salontafel. De ruimte daarvoor was helemaal leeg…. Sandra lachte van oor tot oor. Ze heeft echt de smaak te pakken en pakt door.

Deze ochtend gingen we weer verder met de berging. Voordat we bij de kasten terecht konden, haalden we eerst alles weg dat vóór de kasten stond. Dat zijn bijvoorbeeld twee grote boodschappentassen die we al vaker in onze handen hebben gehad, gevuld met glaswerk en statiegeldflessen. Doel is natuurlijk om direct bij de kasten te komen.

‘Dat jij ’s avonds werkt,’ zegt ze bij binnenkomst. Ik kom binnen in een ontploft huis. Overal papier, boeken, verdorde planten, dozen, verzorgingsproducten, schoonmaakmiddelen, spulletjes, kleding. Twee laptops op tafel en een verslagen dame aan tafel. Een dame van midden zestig die twee weken daarvoor haar partner Pieter is verloren.

Ze weet niet waar ze moet beginnen. Ze heeft niemand met wie ze kan overleggen en ze is vooral bang en onzeker. Ook bang voor de digitale wereld. ‘Dat deed Pieter altijd,’ zegt ze. ‘En de administratie, hoe moet dat nu?’ Ik vraag wat ze bedoelt. ‘Nou, de belastingaangifte bijvoorbeeld. Ik weet m’n wachtwoord niet en heb dat nog nooit gedaan.’ Écht blinde paniek.

Het huis waar we elkaar treffen, is het huurhuis van Pieter waar zij samen de afgelopen dertig jaar hebben gewoond. Ze heeft ook nog haar eigen huurhuis. Net voordat Pieter overleed, hebben ze een geregistreerd partnerschap geregeld. En dat is te laat; ze mag waarschijnlijk niet blijven wonen in dit huis. Ondanks dat iedereen weet dat zij al jaren ook op dit adres woont. Haar wereld staat echt op z’n kop.

Ze heeft letterlijk adem te kort en hyperventileert bijna. Haar wangen worden steeds roder. Ze is chronisch ziek en heeft geen kinderen of andere mensen die ze om hulp kan vragen. Ze is opgelucht en verrast dat ik meteen kom. Ze zet koffie voor ons en loopt vervolgens helemaal leeg. Door het stellen van wat vragen krijg ik een aardig beeld van de situatie.